“In mijn werk zie ik cliënten zowel een-op-een als in groepsverband. Het mooie van mijn werk is dat ik samen met de cliënt op ontdekkingsreis mag gaan: Waar droom je van? Waar ben je goed in? Maar je moet er wel voor aan de bak! In mijn werk als ervaringsdeskundige gaat het niet om mijn verhaal, maar om de aansluiting die ik kan maken met de ander. Het is een toevoeging aan het totaalpakket van het behandelaanbod. Je doet het uiteindelijk samen met een therapeut, psychiater, forensisch medewerker én de cliënt. De cliënt staat centraal en zijn hulpvraag is leidend.”

HKT spin: Opening tot gesprek en discussie
In de forensische psychiatrie wordt vaak gewerkt met HKT-r, een gestructureerd professioneel risicotaxatie-instrument om het risico op gewelddadige recidive van forensisch psychiatrische patiënten te inventariseren. Als aanvulling daarop kan gebruik gemaakt worden van de zelfscore-app, waarin patiënten zelf hun sterke en zwakke punten onderzoeken en hun behandelvoortgang op deze punten volgen (HKT spin).

“In de behandelsetting waar ik verbleef werd ook gewerkt met de HKT spin. Bij het doornemen van de uitkomsten ging ik samen met de behandelaar in gesprek over haar bevindingen en wat ik zelf vind. Zo werd bij verslavingsproblematiek standaard de Liebermann verslavingsmodule aangeboden, waarbij ervan uitgegaan wordt dat een terugval een leermoment is. Dit is absoluut waar. Ik had me echter voorgenomen dat ik niet terug ging vallen. Ik was 15 jaar verslaafd geweest, was eindelijk clean en voor mij was het ondenkbaar om terug te willen naar mijn oude leven. Ik wilde vooruit! Dat heb ik destijds besproken met mijn behandelaar: ik wil een kans om te laten zien dat ik het kan. Ik ga niet terugvallen in oude coping, ik wil weten wat er is gebeurd waardoor ik de behoefte had om te verdoven. Dat was namelijk de functie van mijn druggebruik. Ik gaf de voorkeur aan dramatherapie, omdat dit mij hielp om te snappen waar de verslavingsproblematiek vandaan kwam. Mijn behandelaar ging daarin mee. Hoe geweldig is dat?! Ik voelde me echt serieus genomen. Daar draagt de HKT spin aan bij: opening tot gesprek en ruimte voor discussie.”

“Het mooie is dat ik deze ervaring nu in kan zetten voor anderen. Zo hebben Paul Terhorst, Mylène van der Ploeg en ik, voor RINO Zuid, HKT-r trainingen gegeven bij PPC ’s door heel Nederland. Paul voor de theorie, Mylène voor behandelinhoud en ik om mijn verhaal te delen met medewerkers die te maken hebben met delinquenten. Om de ondersteunings- en begeleidingsbehoefte uit diepen, die gericht kan zijn op bijvoorbeeld impulsiviteit en coping.”

Steeds vaker inzet van een ervaringsdeskundige
Ervaringsdeskundigheid wordt steeds vaker van belang gevonden als aanvulling op de behandeling van forensisch psychiatrische cliënten. Zij kunnen als geen ander de brug vormen tussen behandelaar en cliënt. Ook worden zij door cliënten gezien als het voorbeeld van hoop en herstel na detentie en/of behandeling.

“Ervaringsdeskundigheid wordt al heel lang ingezet. Christ Wesenbeek was bijvoorbeeld al in de negentiger jaren actief als ervaringsdeskundige bij de GGzE. De laatste jaren krijgt de ervaringsdeskundige meer en meer een vaste plek in het behandelteam. Het veranderen van mensen, relaties en organisaties heeft tijd nodig. Nog altijd kan er vanuit medewerkers weerstand zijn op het moment dat een ex-cliënt ineens deel uitmaakt van het behandelteam. Maar ik zie het als compliment aan hen: zij hebben voor elkaar gekregen dat ik nu een collega kan zijn.”

“Ik sluit aan vanuit gedeelde ervaringen en ik kan zonder oordeel present zijn. Van daaruit kan ik verbinding maken. Ik doe mijn werk met passie en ik vind het ontzettend waardevol en dankbaar werk. Bovendien geloof ik absoluut in het potentieel van de mens. Iedereen kan getriggerd worden, maar wat maakt dat iemand zo ver afglijdt? Ik ben gered. Als jij gered wil worden, ben ik er om samen met jou op ontdekkingsreis te gaan. Het vak ervaringsdeskundige maakt dat 15 jaar ellende niet voor niets, maar een ‘opleiding’ is geweest!”

Meer informatie
Wil je meer weten over het nascholingsaandbod van RINO Zuid op het gebied van forensische psychiatrie? Kijk dan hier: Forensische psychiatrie - RINO Zuid.