Pedro werkt inmiddels drie jaar als POH-ggz in een huisartsenpraktijk. ‘Ik had psychologie gestudeerd met het idee om in de GGZ aan de slag te gaan. Dat deed ik ook, maar de overstap naar de huisartsenpraktijk kwam eigenlijk onverwacht. Ik wist niet eens dat de organisatie waar ik werkte POH-ggz’s in dienst had. Toen ik het mocht proberen, dacht ik: waarom niet? En het bevalt zo goed dat ik sindsdien niets anders meer wil doen.’

Op tijd erbij

Wat hem het meest aanspreekt in het vak? ‘Je kunt écht op tijd iets doen. In de GGZ zie je mensen vaak pas als ze al diep in de problemen zitten. In de huisartsenpraktijk kun je bij de eerste signalen al starten met ondersteuning. Mensen hoeven niet eerst ziek genoeg te zijn om geholpen te worden.’

Die preventieve kracht maakt het vak voor Pedro bijzonder. ‘Soms komt iemand voor een eerste gesprek en een paar weken later zeggen ze: "Het gaat eigenlijk al beter, ik heb wat dingen aangepakt op werk." Dat had ik niet vaak in de specialistische GGZ. Daar is de problematiek vaak zo complex dat mensen niet echt beter worden, je helpt ze vooral om te blijven functioneren. Hier zie je herstel.’

Pas later realiseerde Pedro zich hoe groot de impact van zijn werk soms is. ‘Vaak zijn het kleine dingen die voor jou als POH-ggz heel alledaags zijn, maar die iemands leven positief beïnvloeden. Zo vertelde de man van een oudere dame die ik begeleidde met angst- en slaapproblemen dat hij haar thuis hielp met de gedragsoefeningen — en dan zei: "Denk aan wat Pedro zei!" Ik was onder de indruk en vond het best ontroerend om hen zo thuis samen voor me te zien. Voor mij was het een consult op een doordeweekse dag, voor hen had het veel meer betekenis.’

De opleiding als spiegel

Pedro volgde de verkorte POH-ggz-opleiding bij RINO Zuid, ondanks dat hij met vijf jaar GGZ-ervaring net buiten de verplichting viel. ‘Ik had net mijn scriptie afgerond en mezelf beloofd even niks te doen, maar de opleiding sprak me aan — vooral omdat er geen nieuwe scriptie bij kwam kijken,’ lacht hij.

De opleiding bood hem vooral ruimte voor reflectie. ‘Ik zag de lesdagen als een moment om even uit de drukte van de praktijk te stappen. Dan is zo’n opleidingsdag een mooie kans om stil te staan bij je eigen ontwikkeling.’

Krapte in de keten

Eén van de grootste uitdagingen in zijn werk ziet Pedro in de beperkte doorverwijsmogelijkheden.
‘Als je iemand wil verwijzen naar de GGZ, is de wachttijd soms zó lang dat mensen bij ons blijven hangen. Dan doen we dingen die eigenlijk buiten ons takenpakket vallen. Maar ja, wat is het alternatief?’

Dat vraagt om flexibiliteit — én bewustzijn. ‘Je moet accepteren dat je niet iedereen helemaal kunt helpen. Dat is lastig, zeker als je betrokken bent. Maar je moet ook jezelf beschermen, anders houd je het niet vol.’

Zijn ervaring in het veld draagt hij inmiddels ook over aan anderen: ‘Een van mijn drijfveren om les te geven in de POH-ggz-opleiding is dat ik zie hoeveel je kunt betekenen vanuit deze positie — terwijl er ook ontzettend veel op je afkomt. Daarom is verdere professionalisering belangrijk. Ik hoop collega’s tools te geven waarmee ze effectiever kunnen werken én zichzelf gezond houden. Bijvoorbeeld met praktische kennis over persoonlijkheidspsychologie.’

De kracht van menselijk contact

Pedro gelooft dat juist in een tijd van snelle technologische ontwikkelingen de kracht van het vak in het menselijke zit. ‘AI is slimmer dan ik, dat geef ik eerlijk toe. Maar een echt gesprek, dat persoonlijke contact — dat blijft uniek. Mensen waarderen het dat ze gewoon met iemand kunnen praten, zonder in een strak behandelprogramma te belanden.’

Een verhaal dat blijft hangen

Eén cliënt is hem in het bijzonder bijgebleven. ‘Een vrouw met vermoedelijke persoonlijkheidsproblematiek, erg wantrouwend. Ik wist: als ik daar meteen over begin, komt ze niet meer terug. Dus ik ben heel praktisch begonnen — slaap, stress, structuur — en langzaamaan groeide het vertrouwen. Uiteindelijk kon ik haar wél verwijzen voor passende hulp. Daar was ik trots op, want het had ook heel anders kunnen lopen.’

Een vak dat bij je past

Wat hij hoopt voor de komende jaren? ­­­­‘Dat het vak blijft professionaliseren én ruimte houdt voor de menselijke maat. De functie is enorm gegroeid in tien jaar, van pionieren naar een serieuze, geregistreerde rol. Dat is goed. Maar wat we vooral moeten bewaken is de kracht van het contact, het ‘gewoon normaal doen’. Dat is wat ons werk uniek maakt.’

En voor wie nieuwsgierig is naar het vak of zich binnenkort aanmeldt voor de opleiding:
‘Wie weet kom je mij nog tegen in de les Werken met persoonlijkheid,’ zegt Pedro met een glimlach.

Dit interview is onderdeel van de serie ‘10 jaar POH-ggz’ van RINO Zuid. Hierin laten we docenten, oud-deelnemers en vakgenoten aan het woord over hun ervaringen. Nieuwsgierig naar de opleiding? Bekijk hier het aanbod.